Zonder zicht naar het museum

Persberichten

Congres voor museumprofessionals over toegankelijkheid voor blinde en slechtziende bezoekers georganiseerd door NEMO Science Museum, Rijksmuseum en het Bartiméus Fonds.

Amsterdam, 15 januari 2025
Het toegankelijk maken van een museum is een uitdaging. Waar moet je beginnen? Hoe maak je een rondleiding toegankelijk? Hoe ervaar je een museumobject als je niet goed kunt zien? Ook in je gebouw en op je website kun je aanpassingen doen voor mensen met een visuele beperking. NEMO Science Museum, Rijksmuseum en het Bartiméus Fonds organiseerden een congres over visuele toegankelijkheid.

Congres Zonder zicht naar het museum - Zintuige - Foto Ben Houdijk.jpeg

In een museum kun je op veel meer zintuigen inspelen dan alleen de ogen. Foto: Ben Houdijk.

Dagvoorzitter en podcastmaker Marnix Kluiters nam de aanwezigen mee in de wereld van toegankelijke musea voor mensen met een visuele beperking. Diverse musea zoals Rembrandthuis, Kunstmuseum, Verzetsmuseum, Van Abbe Museum, Museum Martena, Museum Helmond, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen en MuZEEum deelden ook hoe zij toegankelijkheid aanpakken.

Tijdens de sessies werd er bijvoorbeeld gesproken over hoe je fysieke en digitale toegankelijkheid kunt verbeteren, aan een langetermijnvisie kunt werken en meer zintuigen in kunt zetten in tentoonstellingen. Daarnaast waren er sessies over belangrijke thema’s zoals intersectionaliteit door Alicia Hoost en Ayşegül Karaca, het betrekken van ervaringsdeskundigen en deelden hosts van Radio Bart hoe zij ziende bezoekers anders naar kunst laten kijken door betekenisvolle gesprekken over kunst in hun podcast.

Congres Zonder zicht naar het museum - Knuffelmachine - Foto Ben Houdijk.jpeg

Ervaar de druk op je lichaam wanneer je door de knuffelmachine in NEMO Science Museum rolt. Foto: Ben Houdijk.

Congres Zonder-zicht naar het museum - Voelmodellen - Foto Ben Houdijk.jpeg

Met voelmodellen worden zelfs schilderijen en foto's tastbaar. Foto: Ben Houdijk.

Gebouw en navigeren

Architect Séverine Kas van stichting Accessibility heeft zelf een visuele beperking en deelt hoe zij in haar rol als adviseur naar de toegankelijkheid van een gebouw kijkt en bruikbaarheid voor een zo groot mogelijke groep centraal zet. Naast een goed lichtontwerp is het gebruik van kleuren en contrast bepalend. Trapmarkering bijvoorbeeld, zodat treden en het einde van de trap goed kunnen worden onderscheidden. Een goede zichtbaarheid en herkenbaarheid is cruciaal voor de routes en locaties vinden in een gebouw. Tevens zijn er tal van technologische innovaties en apps zoals eZwayZ en Navilens die aanzienlijk helpen bij het navigeren in een gebouw. "Visuele toegankelijkheid is niet alleen een noodzaak, maar een voordeel voor iedereen.", aldus Séverine.

Visueel toegankelijk tentoonstellingsontwerp

Esther Hamstra en Claire van Haren, tentoonstellingsmakers bij NEMO Science Museum, deelden hun inzichten en ervaringen in het ontwerpen van tentoonstellingen. Van grotere letters op tekstbordjes tot informatie tastbaar en ervaarbaar maken, met de nieuwe tentoonstelling Technium als voorbeeld.

Digitale toegankelijkheid

Een website opent de deur van het museum. Technologie maakt kunst en cultuur op nieuwe manieren beleefbaar. Maar hoe zit het met mensen met een visuele beperking? Hebben zij toegang tot de digitale informatie en interactie?

De European Accessibility Act, die in 2025 van kracht wordt, vereist dat iedereen, inclusief mensen met een visuele beperking, toegang heeft tot essentiële digitale informatie. Dit betekent dat elke website waar tickets worden verkocht digitaal toegankelijk moet zijn. Zorg er bijvoorbeeld voor dat de website goed leesbaar is door screenreaders die tekst omzetten naar spraak.

Langetermijnvisie & beleid toegankelijkheid

Hoe pak je het toegankelijk maken van je museum aan? En hoe zorg je dat er blijvende aandacht is hiervoor? Annemarie van Eekeren (NEMO) en Cathelijne Denekamp (Rijksmuseum) vertelden hoe ze hun organisaties hebben meegenomen en welke uitdagingen daarbij komen kijken: “Van topdown implementeren, tegelijk in meerdere teams beginnen tot klein beginnen buiten de vaste organisatie om. Er is niet één blauwdruk voor succes”.

Congres Zonder zicht naar het museum - Bejegening - Foto Ben Houdijk.jpeg

Performer Leroy de Buck en Jana Ricanek van het Rijksmuseum gaven een inkijkje in hoe het mis kan gaan in de bejegening en hoe belangrijk training van medewerkers daarom is. Foto: Ben Houdijk.

Congres Zonder zicht naar het museum - Foto Ben Houdijk.jpeg

NEMO Science Museum, Rijksmuseum en het Bartiméus Fonds organiseerden een geslaagd congres over visuele toegankelijkheid. Foto: Ben Houdijk

Noot voor redactie

Beeldmateriaal mag gebruikt worden in publicaties met vermelding van fotograaf Ben Houdijk. Voor persverzoeken neem contact op met Chrissy Minnema via pers@e-nemo.nl.